100 yillik urushning boshlanishi va uning dastlabki davri
Yuz yillik urushning boshlanishi va uning dastlabki davri 7-sinf Jahon tarixi darsligi asosida 24-mavzu Yuz yillik urush va uning sabablari. Angliya va Fransiya o'rtasida XIV asrning 30-yillarida boshlangan urushlar tanaffuslar bilan yuz yildan ortiq davom etib, tarixda «yuz yillik urush» nomini (1337-1453) olgan. Yuz yillik urush jangchilari Filipp IV ning o'limidan so'ng taxtga da'vogar erkak zurriyot qolmaydi. X asrdan buyon davom etayotgan Kapetinglar vorisi deb Valualar oilasi tan olinadi. Ammo inglizlar qiroli Eduard II, Filipp IV ning qizidan nabirasi, o'zini har qanday valualardan taxtga haqliroq deb e'lon qiladi. Filipp IV Vorislik haqidagi bahs qurol yordamida yechila boshlanadi. Fransiya qiroli 1337-yilda inglizlarning mamlakatning janubidagi Akvitaniya yerlarini o'z tasarrufiga olganini e'lon qiladi. Urushning borishi. Angliya va Fransiya urushi tez orada umumYevropamojarosiga aylanadi. Yevropaning barcha hududlaridan ritsarlar kelib yo inglizlar, yo franso'zlar xizmatiga o'ta boshlaydilar. Inglizlar Fransiya dengiz flotini 1340-yilda yengib, quruqlikda hujumga o'tadilar. Dastlabki yirik jang 1346-yilda Kresi yaqinida bo'lib, unda fransiyaliklar qo'shini mag'lubiyatga uchraydi. Fransiya qo'shini alohida ritsarlik bo'linmalaridan tashkil topgan bo'lib, har bir ritsar mustaqil harakat qilgan. Qo'shinda yagona boshqaruv va harbiy intizom bo'lmagan. 1356-yilda Fransiyaning son jihatidan ikki baravar kata qo'shini - Angliya shahzodasi Eduard bo'linmasini ta'qib etib, unga Puate yaqinida yetib oladi. Puate yaqinidagi jang Jang davomida franso'zlarning birikmay harakat qilishi eng sara ritsarlarning haloqatiga sabab bo'ladi. Fransiya qiroli Ioann Saxiy va o'g'li Filipp asirga tushadi. Jakeriya qo'zg'oloni. Yuz yillik urush davomida soliqlardan ko'proq dehqonlar aziyat chekkanlar. Ammo xo'jayinlar «Sodda Jakning yelkasi keng, u hamma og'irlikni ko'taradi!» deyishgan. Fransiyaning Bove okrugida 1358-yil may oyida boshlangan dehqonlar qo'zg'oloni ...
