7-sinf Zoologiya 'Sutemizuvchilar sinfiga mansub chorva mollari' ko'rgazma

59-§. Sutemizuvchilar sinfiga mansub chorva mollari 7-sinf zoologiya darsligi asosida. 2017. Chorvachilik aholini oziq-ovqat mahsulotlari (sut, go'sht, yog' va boshqalar), yengil sanoatni xomashyo (jun, teri, mo'yna), qish- loq xo'jaligini ish hayvonlari (ot, ho'kiz, eshak, tuya) va organik o'g'itlar bilan ta'minlaydi. Qoramolchilik. Hozirgi qoramollar qadimda Osiyo va Yevropaqit'alarida keng tarqalgan, bundan 3-4 asr avval qirilib ketgan turdan kelib chiqqan. Oxirgi tur 1627-yilda Polshada nobud bo'lgan. Tur eramizdan 7 00 yil ilgari qadimgi Gretsiyada xonakilashtirilgan. Qoramol zotlari xo'jalikda foydalanish xususiyatlariga binoan: sut, sut-go'sht va go'sht yo'nalishidagi zotlarga ajratiladi Sersut zotlar qoramollarning asosiy qismini tashkil etadi. O'zbekistonda sersut sigirlardan Qora-ola Xolmogor va Yaroslavl zotlari, Qizil dasht, Bushuyev va boshqa zotlar boqiladi. Sersut sigirlar yili ga 4 00 l, ayrim govmishlar 6 00 l va undan ham ko'proq sut beradi. Sersut-go'shtdor zotlar ko'p sut berishi bilan birga go'shti ham ko'p va sifatli bo'ladi. Shveysariyaning Simmental, Shvits va Rossiyaning Kostroma zotlari sersut-go'shtdor zotlar hisoblanadi. Simmental zoti yiliga 4 00 l gacha sut beradi. Go'shtdor zotlar, asosan, sifatli go'sht yetishtirish uchun ko'pay tiriladi. Ular vazni va tez yetilishi bilan sersut zotlardan ustun turadi. Go'shtdor Shortgorn zotli sigirlarning o'rtacha vazni 650 kg, buqalarniki esa 1 00 kg dan ortiq bo'ladi. Yosh buqalarning vazni bir kecha-kunduzda 1 kg ga ortadi. O'zbekistonda Qozog'iston oqboshi, Santa-Gertruda, Gereford va Shortgorn zotlari boqiladi. Qoramollardan sut va go'sht bilan birga teri olinadi. Teridan charm poyabzallar, teri-galantereya buyumlari tayyorlanadi. Kushxonalardagi chiqindilardan turli preparatlar, yelim, sovun va boshqa mahsulotlar ishlab chiqariladi. Qo'ychilik. Qo'ylar yovvoyi qo'y - muflondan kelib chiqqan. Qo'y bundan 8 ming yil ...