7-sinf Fizika fanidan Mexanik energiyaning saqlanish qonuni dars taqdimoti

Mexanik energiyaning saqlanish qonuni 7-sinf fizika darsligi asosida 43-mavzu: Massasi m = 1 kg li jism h1 = 45 m balandlikdan tashlanganda uning potensial va kinetik energiyalari qanday o'zgarishini ko'raylik (135-rasm). Bunda erkin tushish tezlanishi g = 10 ms2 . 1-holat. h1 = 45 m balandlikda jismning potensial va kinetik energiyalari quyidagicha bo'ladi: Yerdan ma'lum balandlikda tinch turgan jismning potensial energiyasi maksimal qiymatga, kinetik energiyasi esa nolga teng bo'ladi. 2-holat. Balandlikdan qo'yib yuborilgan jism erkin tushishda t = 1 s da h2′ = gt2 2 = 10 · 12 2 m = 5 m masofani bosib o'tadi. Binobarin, bu vaqtda jism yerdan h2 = h - h2′ = 45 m - 5 m = 40 m balandlikda bo'ladi. Bu vaqtda jismning tezligi υ2 = gt2 = 10 · 1 ms = 10 ms qiymatga erishadi. U holda h = 45 m balandlikdan tushayotgan jismning h2 = 40 m balandlikdagi potensial va kinetik energiyalari quyidagicha bo'ladi: 3-holat. h1 = 45 m balandlikdan tashlangan jism 2 s davomida 20 m masofani bosib o'tadi. Bunda jismning yerdan balandligi h3 = 25 m, tezligi esa υ3 = 20 ms ga teng bo'ladi. Bu vaqtda jismning potensial va kinetik energiyalari quyidagicha bo'ladi: Balandlikdan erkin tushayotganda jismning potensial energiyasi kamayib, kinetik energiyasi esa ortib boradi, ya'ni jismning potensial energiyasi kinetik energiyaga aylanib boradi. 4-holat. h1 = 45 m balandlikdan tashlangan jism 3 s da yerga yetib keladi, ya'ni jismning yerdan balandligi h4 = 0 ga teng bo'ladi. Jism bu vaqtda yerga υ4 = 30 ms tezlik ...