7-sinf O'zbekiston tarixi Etnik jarayonlar va o'zbek xalqining shakllanishi dars ishlanma

Sana: Sinf: Fan: O'zbekiston tarixi Mavzu: Etnik jarayonlar va o'zbek xalqining shakllanishi Darsning texnologik xaritasi Darsning bosqichlari: Darsning borishi: I.tashkiliy qism:a)salomlashish, suhbat; b)psixologik iqlim yaratish II. O'tilgan mavzuni mustahkamlash: 1. Tasavvuf haqida ma'lumot bering 2. IX-XII asrlarda O'rta Osiyoda qaysi din hukmron edi? 3. B.NAQSHband haqida ma'lumot bering. II.Yangi mavzu bayoni: Jahondagi boshqa xalqlar kabi o'zbek xalqining shakllanishi ham uzoq yillar davomida sodir bo'lgan etnik jarayonlar mahsulidir. O'zbeklar alohida etnik birlik (elat) bo'lib, Osiyoning markaziy hududlari: Movarounnahr, Xorazm, Yettisuv, qisman Sharqiy Turkistonning g'arbiy mintaqalarida shakllangan. O'zbek xalqining asosini hozirgi O'zbekiston hududida qadimdan o'troq yashab, sug'orma dehqonchilik, hunarmandchilik bilan shug'ullanib kelgan mahalliy sug'diylar, baqtriyaliklar, xorazmiylar, farg'onaliklar, shoshliklar, yarim chorvador qang'lar, ko'chmanchi sak-massaget kabi etnik guruhlar tashkil etgan. Shuningdek, Janubiy Sibir, Oltoy, Yettisuv, Sharqiy Turkiston hamda Volga va Ural daryosi bo'ylaridan turli davrlarda Movarounnahrga kirib kelgan etnik guruhlar (komonentlar) ham O'zbek xalqi etnogenezida ishtirok etadilar. Yuqorida nomlari keltirilgan etnoslar asosan turkiy va sharqiy eroniy tillarda so'zlashganlar. Amudaryo va Sirdaryo oralig'ida yuqorida nomlari qayd etilgan qabila va elatlarning etnik jihatdan aralashuv jarayoni natijasida o'troq hayotga moslashgan turkiy hududiy maydon, o'zbek xalqiga xos antropologik tip (qiyofa) shakllanadi. Mil. av. Ill asrda Sirdaryoning o'rta oqimida turkiy va sug'diylar ittifoqi asosida tashkil topgan Qang' davlati davrida Movarounnahr va unga tutash mintaqalarda iqtisodiy, siyosiy va etnomadaniy aloqalarning tobora rivojlanib borishi natijasida turkiyzabon etnoslar ustuvorlik qilib, o'ziga xos madaniyat shakllandi. IV.Yangi mavzuni mustahkamlash: O'zbek xalqi qachon shakllandi? 2. O'zbek so'zining ma'nosi nima? 3. Qachondan boshlab o'zbek atamasi paydo bo'lgan? V.O'quvchilarni baholash: ...